Cùng với ăn chay, trào lưu dùng sữa hạt đang rộ lên trong cộng đồng. Ngoài dùng cho người trưởng thành, cao tuổi, nhiều bà mẹ cũng bắt đầu dùng các loại sữa hạt để nuôi con, đặc biệt là cho những bé bị dị ứng đạm sữa. Tuy nhiên, lạm dụng sữa hạt cũng không hoàn toàn đúng. Vậy uống sữa hạt đúng cách là như thế nào? Ưu và nhược điểm trong chế độ uống sữa hạt là gì?

Sữa hạt có ưu điểm gì?

Theo thành phần dinh dưỡng, các loại hạt có các ưu điểm như:

- Lượng chất bột đường (carb) từ 15-45%, thấp hơn trong ngũ cốc;

- Lượng chất đạm, đặc biệt trong đậu, khá cao, trung bình từ 7-35%,

- Lượng chất béo cao, đặc biệt axit béo không no nhiều nối đôi (polyunsaturated fat, PUF) như các axit omega-3, 6, 9,

- Nhiều chất xơ.

- Nhiều vitamin, khoáng chất, và Nhiều chất chống oxy-hóa (anti-oxidants). Vì thế, các nhà dinh dưỡng kết luận rằng sữa hạt là thức uống bổ sung dinh dưỡng rất tốt cho cả nam phụ lão ấu.

Nhược điểm của sữa hạt là gì?

Cũng theo các phân tích về thành phần dinh dưỡng, các nhà khoa học lại chỉ ra các nhược điểm của sữa hạt là:

- Dù các loại hạt rất giàu chất đạm, nhưng đặc tính chung của các loại đạm thực vật là không “hoàn chỉnh” vì thường không có sự cân đối và thiếu các axit amin tối cần thiết (essential amino-acid) cho cơ thể, đặc biệt cho trẻ em đang phát triển, trưởng thành. Do đó, khi ăn nhiều đạm thực vật không cân đối cơ thể sẽ không tổng hợp được các protein cần thiết nên cơ thể khó phát triển hoàn chỉnh, cân đối.

- Cũng như các thức ăn gốc thực vật khác, sữa hạt “nguyên chất” sẽ không có vitamin B12, loại vitamin tối rất cần thiết để sinh tổng hợp huyết cầu tố, hemoglobin, Hb. Người uống sữa hạt thuần túy mà không bổ sung vitamin B12 chắc chắn sẽ bị thiếu máu nhược sắc.

- Trong sữa hạt có chứa các axit phytic sẽ gắn kết với calci, sắt, kẽm..Trẻ nhỏ uống sữa hạt sẽ bị thiếu calci, sắt, kẽm… có thể bị còi xương, thiếu máu dinh dưỡng.

Vấn đề sử dụng sữa hạt an toàn hiện nay

Hiện nay, vấn đề an toàn thực phẩm đang là báo động đỏ ở Việt Nam. Trong các loại thực phẩm “bẩn”, thực phẩm ô nhiễm, sữa hạt giả, sữa hạt pha bằng hóa chất, “sữa ngô không có ngô” cũng là vấn đề gây lo lắng cho người tiêu dùng.

Tuy chưa có tình trạng làm giả sữa của những loại hạt quý như óc chó, hạnh nhân, dẻ.., nhưng việc tráo đổi nguồn gốc xảy ra thường xuyên. Các nhà phân phối bất lương thường tráo đổi những hạt từ Trung Quốc đem bán ra thị trường với giá như chính phẩm từ Âu Mỹ. 

Le’s Garden cam kết 100% nguyên liệu thuần tự nhiên từ các loại hạt nhập khẩu để làm sữa hạt: yến mạch Úc, hạnh nhân Mỹ, óc chó Mỹ, hạt bí xanh Mông Cổ, hạt điều Việt Nam, hạt macca Úc.

Uống sữa hạt như thế nào cho đúng?

Hiện nay, nhiều bà mẹ nuôi con lo sợ vì sự nguy hiểm của sữa bò, không ít gia đình đã chuyển hoàn toàn sang dùng sữa hạt. Trào lưu cho con dùng sữa các loại hạt thay thế sữa có nguồn gốc từ động vật đang được các mẹ coi là bí quyết “thần thánh” nuôi con khỏe mạnh, an toàn mà không biết rằng thức uống này cũng cần lưu ý khi dùng. Uống sữa hạt không đảm bảo cung cấp cho bé có đủ chất và dinh dưỡng phát triển. Theo ý kiến của các nhà nghiên cứu cho hay sữa các loại hạt không thể coi là sữa mà đây chỉ được coi sản phẩm bổ sung dinh dưỡng. Sữa được xem là dịch tiết của động vật có vú và có thành phần đạm đủ tiêu chuẩn. Thức uống chế biến từ các loại hạt được chia làm hai nhóm chính: nhóm hạt giàu chất béo và đạm (hạnh nhân, óc chó, các hạt đậu), nhóm làm từ các loại hạt ngũ cốc (yến mạch, gạo lứt, khoai lang, ngô…).

Vậy tại sao uống sữa hạt lại không thể cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng để phát triển?

  • Các loại hạt rất giàu chất đạm và béo nhưng đều là những dưỡng chất có nguồn gốc thực vật, thường không có sự cân đối axit amin. Trẻ nhỏ nếu chỉ ăn sữa hạt sẽ bị thiếu sắt, kẽm và những axit amin thiết yếu do các vi chất dinh dưỡng có nguồn gốc thực vật thường khó hấp thu.
  • Uống nhiều sữa hạt còn dẫn tới ức chế hấp thu sắt. Trong các loại hạt có nhiều canxi nhưng canxi thực vật khó hấp thu nên trẻ dùng thường xuyên có thể bị còi xương.
  • Thậm chí, theo chuyên gia dinh dưỡng, nếu dùng sữa hạt không đúng với độ tuổi của trẻ còn có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bé.
  • Ngoài ra, nhiều người tẩy chay sữa bò vì sợ thuốc trừ sâu, thuốc kích thích tăng trưởng mà không biết rằng việc sử dụng sữa hạt cũng có tồn dư thuốc bảo vệ thực vật và chất bảo quản chống mốc, mối mọt.

Vì vậy, để trẻ phát triển khỏe mạnh cần phải ăn cân đối đạm động vật và thực vật. Đạm động vật phải chiếm 2/3 chế độ ăn. Bố mẹ chỉ nên dùng sữa hạt cho trẻ trên một tuổi với mục đích bổ sung thêm dinh dưỡng. Trong khi dùng sữa hạt, trẻ vẫn phải ăn đầy đủ thức ăn có nguồn gốc đạm động vật (thịt, cá, trứng).

 

Trên đây là chia sẻ của Le’s Garden về những lưu ý khi đưa sữa hạt vào chế độ ăn uống hàng ngày. Hy vọng rằng với chia sẻ của bài viết trên, bạn sẽ bổ sung thêm sữa hạt vào thực đơn ăn uống lành mạnh của bản thân một cách hợp lý hơn.

--------------------------------------

LE’S GARDEN

EAT LIGHTLY, BREATHE DEEPLY...